बारा । कार्डियक अरेस्ट भएमा तुरुन्त सीपीआर दिनाले बिरामीको बाँच्ने सम्भावना बढ्न सक्ने बारे जयप्रभा मेदान्त अस्पतालका क्लिनिकल कार्डियोलोजिस्ट डाक्टर अजयकुमार सिन्हाले एक कार्यक्रममा जानकारी दिनुभयो । बाराको सिमरामा एक कार्यक्रमको आयोजना गरी बिरामीलाई कार्डियक अरेस्ट भएमा तुरुन्त सीपीआर दिनाले बचाउन सकिने जयप्रभा मेदान्त अस्पतालका क्लिनिकल कार्डियोलोजिस्ट डाक्टर सिन्हाले बताउनुभयो ।
बाराको सिमरामा जय प्रभा मेदान्त सुपर स्पेशलिटी अस्पताल, नेपाल चिकित्सक संघ नारायणी अञ्चल शाखा, इन्डियन मेडिकल एसोसिएसन, नेपाली युवा उद्यमी मञ्च, वीरगन्ज च्याप्टर, राउण्ड टेबल नेपाल, वुमन क्रिएशन्स, वीरगन्ज साइक्लिङ क्लब, अग्रवाल महिला मञ्च, जीआर सीपीआर र हेल्पिङ ह्यान्डको संयुक्त आयोजनामा सो कार्यक्रमको आयोजना गरीएको थियो ।
कार्यक्रममा जटिल कार्डियक सर्जरी, न्यूरो सर्जरी, अर्थोपेडिक्स र क्यान्सर विभागहरू जस्ता अन्य चिकित्सा विषयहरूमा प्रयोग भइरहेको नयाँ प्रविधि बारे जयप्रभा मेदान्त अस्पतालका क्लिनिकल कार्डियोलोजिस्ट डा सिन्हाले सीपीआरको महत्वबारे प्रकाश पार्नुभयो , साथै सो प्रविधि एकदमै सरल रहेको र यसको सही प्रयोगले हृदयाघात वा कार्डियक अरेस्ट जस्ता अवस्थामा प्रभावित व्यक्तिको ज्यान जोगाउन सकिने सुनाउनुभयो ।
उक्त कार्यक्रममा उनले सीपीआरको पूर्ण कार्य प्रणालीबारे प्राविधिक जानकारी दिएका थिए । उनले कार्यक्रममा उपस्थित व्यक्तिहरुलाई मुटु सम्बन्धी विभिन्न रोगबाट बच्नका लागि महत्वपूर्ण टिप्स समेत दिएका थिए । उनले कोलेस्ट्रोल घटाएर मधुमेह नियन्त्रण गर्न पनि सुझाव दिए । उनले थपे कि जिममा सामान्य व्यायाम गर्नुपर्छ, किनभने धेरै व्यायाम स्वास्थ्यको लागि हानिकारक छ ।
कार्डियोपल्मोनरी रिसुसिटेशन हो । यो पनि एक प्रकारको प्राथमिक उपचार अर्थात् प्राथमिक उपचार हो । जब व्यक्तिमा हृदयघातका लक्षणहरू जस्तै सास फेर्न गाह्रो हुन्छ वा सास फेर्न असक्षम हुन्छ र बेहोस हुन्छ, सीपीआरले उसको जीवन बचाउन सक्छ । यसबाहेक सिपिआरले विद्युतीय झटका, पानीमा डुबेर निसास्सना जस्ता अवस्थामा पनि पीडितलाई राहत दिन सक्छ ।
सीपीआर किन आवश्यक छ ?
सीपीआरले रगतको प्रवाहलाई प्रभावकारी रूपमा कायम राख्छ र हृदय, मस्तिष्क र अन्य महत्त्वपूर्ण अंगहरूलाई अक्सिजन प्रदान गर्दछ, जसले पीडितलाई निको हुने राम्रो मौका दिन्छ । स्वास्थ्य रिपोर्टहरूले सुझाव दिन्छ कि यदि हृदयघातको प्रारम्भिक क्षणहरूमा सीपीआर प्रशासित गरियो भने, बिरामीको बाँच्ने सम्भावना बढ्छ । सीपीआरको बारेमा मानिसहरूमा चेतना आवश्यक छ र मेदान्त पटनाले सधैं यस्ता कार्यक्रमहरू मार्फत मानिसहरूलाई सचेत गराइरहन्छ । उक्त कार्यक्रममा मेदान्ता हार्ट इन्स्टिच्युटका निर्देशक तथा एचओडी डा प्रमोद कुमारले मुटुको समस्याका मुख्य कारणहरूबारे चर्चा गर्नुका साथै पेसमेकर प्रत्यारोपण जस्ता जीवन बचाउने शल्यक्रिया र मुटुजस्ता अवस्थामा एन्जियोग्राफी जस्ता प्रविधिहरूका बारेमा कार्यक्रममा उपस्थित व्यक्तिहरूलाई जानकारी गराउनुभएको थियो ।
कार्डियोथोरासिक एण्ड भास्कुलर सर्जरी शल्यक्रिया विभागका निर्देशक डा सञ्जय कुमारले ओपन पेरिफेरल भास्कुलर सर्जरीदेखि एन्डोभास्कुलर हाइब्रिड प्रक्रियासम्म हाम्रो टोलीले जटिल केसहरूमा शल्यक्रिया गर्नमा अनुभवी रहेको बताउनुभयो । हामी थोरासिक र एबडोमिनल एओर्टिक एन्युरिज्म र विच्छेदनको इन्डोभास्कुलर मर्मतमा विशेषज्ञ रहेको समेत जानकारी दिनुभयो । हाम्रा परिणामहरू बिहारमा पनि शीर्षमा छन्, उत्कृष्टताप्रति हाम्रो प्रतिबद्धता झल्काउँछ । यसका साथै न्यूरोसर्जरी विभागका निर्देशक डा मुकुन्द प्रसादले मेदान्तामा गरिँदै आएको न्यूरोसर्जरीका नवीनतम प्रविधिहरूबारे चर्चा गरेका थिए । कार्यक्रममा आएका मेदान्ताका अर्थोपेडिक सर्जन डा सन्तोषले अर्थोपेडिक बिरामीको शीघ्र सुधारका लागि भइरहेको पहलबारे चर्चा गरेका थिए ।
जयप्रभा मेदान्त सुपर स्पेशलिटी हस्पिटलका क्यान्सर विशेषज्ञ डा अमरेन्द्र अमरले क्यान्सर र यससँग सम्बन्धित मिथकका बारेमा चर्चा गर्दै अहिले पनि क्यान्सरबारे मानिसको मनमा धेरै भ्रम रहेको सुनाउनुभयो । क्यान्सर भइसकेपछि आफ्नो जीवन समाप्त भएको महसुस गर्दा उनी केमोथेरापीसँग डराउँछन्, तर पछिल्ला वर्षहरूमा चिकित्सा विज्ञानले ठूलो प्रगति गरेको छ । डाक्टरको दृष्टिकोणबाट, हामी बिरामीको जीवन बचाउने र उनीहरूलाई स्वस्थ जीवन प्रदान गर्ने प्रयास गर्छौं ।
मेदान्तका वरिष्ठ चिकित्सकहरूका अलावा चनपटियाका पूर्व विधायक पश्चिम चम्पारण श्री प्रकाश राई र अन्य प्रख्यात चिकित्सकहरू डा जीपी गुजराल, डा अरूण कुमार करण, डा सञ्जय कुमार गुप्ता, डा अमरेन्द्र कुमार सिंह, डा मोहम्मद अफरोज अन्सारी, डा. राजदेव पी. कुशवाहा, डा. सञ्जय कुमार सिंह, डा अमरेन्द्र अमर, डा. सुजित कुमार, डा. राजीव रञ्जन कुमार, डा. अशोक दास, डा. रोशन कुमार, डा. अमरनाथ ठाकुर र डा. नीरज सिंह लगाएतको उपस्थिती रहेको थियो ।
